Artık yapılan işler ne olursa olsun genel olarak telefon veya bilgisayar ekranlarına bakıyoruz. Gün içinde telefonla, bilgisayarla veya tablet bilgisayar ile de yakından ilgileniyoruz ve çok fazla vaktimizi alıyor bu ekranlar açıkçası. Bütün yazmış olduğumuz cihazlardan da mavi ışık yayılıyor. Bu ışık sadece ekranlarda değil ayrıca LED ışıklarda da bulunuyor.
Bu cihazları gerek eğlenmek için gerekse işlerimizi halletmek için kullanıyoruz. Fakat bundan yıllar önce bu cihazlar yoktu ve kullandığımız bu cihazların bir süre sonra bize zarar verdiğini unutur hale geldik. Bu ışığa gereğinden fazla maruz kalmak, gözlerde ağrı ve kuruluk yapıyor en başta. Fakat bunlar en hafif zararları olarak biliniyor. Bunlar dışında olan zararları ve bu ışık türü hakkında neler bilmemiz gerektiğini beraber inceleyelim.
Mavi ışık nedir, insan üzerinde ki etkileri nelerdir?
- Mavi ışık nedir?
- Mavi ışığın vücudumuza etkileri nelerdir?
- Gözlere olan etkisi
- Uyku üzerine etkisi
- Kanser konusunda risk etkisi
- Ruh sağlığımız açısından etkisi
- Çocuklarda olan etkisi
Mavi Işık nedir?
Mavi ışık, ROY G BIV olarak kısaltılmış olan, Güneşte bulunan beyaz ışığın içerisinde ki, 7 farklı renkten biridir. Telefonlar, saatler, televizyonlar ve bilgisayar ekranlarından bu ışık yayılmaktadır. 400 – 490 nanometre arasında da dalga boyuna sahiptir.
Mavi ışığın vücudumuza olan etkileri nelerdir?
- Gözlerimize olan etkisi
- Uyku üzerinde oluşturduğu etki
- Kanser konusunda oluşturduğu etki
- Ruh sağlığımız açısından etkisi
- Çocuklarda oluşturduğu etki
Gözlerimize olan etkisi:
Bu konuda vücudumuzda en büyük sorunu yaşayan bölüm şüphesiz gözlerimizdir. Yayılmış olduğu frekans aralığında gözlerimiz için tehlike oluşturduğu da bilimsel olarak bilinmektedir. Yani sürekli olarak bu dalga boyunda olan ışıklara maruz kalmak göz hastalığı yaşamamıza sebep olabiliyor. Çünkü normal ışıkların dalga boyundan daha fazla olarak gözümüze ulaşır.
Gözlerde kurumaya sebep olan, yaralar oluşmasına ve bulanık görmeye sebep olan dijital göz yorgunluğu isimli bir rahatsızlık, bu ekranlara maruz kalanları etkiliyor durumda. Mavi ışık ise kesin olarak göze ve retinaya zarar veriyor fakat bu durum maruz kalınan süreye göre değişiklik gösteriyor. Üzücü olan durum ise sadece birkaç dakika maruz kalmanın bile zararlı olduğu görülmüş durumda.
Işığa maruz kalınan süreler de düşünüldüğü zaman mavi ışık, göz retinasında dejenerasyon oluşması riskinde artış, kalıcı farklı görme sorunlarına neden olma ve daha farklı birçok görme bozukluğuna sebep olabiliyor. Gözlerimizin sağlığı ve görme konularında daha az problem yaşamak adına cihazlarda geçirdiğimiz süreleri düzenlememizde fayda var.
Uyku üzerinde oluşturduğu etki:
Uyku kalitesi ve mavi ışık arasında da doğrudan bir etkileşim söz konusu. Ekranlardan dolayı maruz kaldığımız bu ışık yüzünden uyku düzenini oturtmada sorun yaşayabilir ve sağlıksız bir uyku döngüsüne sahip olabilirsiniz. 2 saat kadar maruz kalınan bu ışık geceleri salgılanan melatonin hormonunun yavaşlamasına ve hatta bazen salgılanmamasına neden olabiliyor.
Kanser konusunda oluşan etki:
Bu ışığın doğrudan kanser hücresi üretmesi gibi bir risk söz konusu değil fakat, insan üzerinde yaratmış olduğu olumsuzluklardan dolayı bu risk artabilir. Gece çalışan kişilerde görülen farklı kanser türleri uyku bozukluğu sebebiyle oluşabiliyor, uyku bozukluğu da mavi ışığa maruz kalan kişilerde sıkça görülüyor.
Ruh sağlığı açısından etkisi:
Bu ışığın ruh sağlığı üzerinde olan etkisi de bir hayli karmaşık açıkçası. Bu ışık güneşte bulunan ışıkların taklitlerinden olduğu için bazı dönemler bir süre maruz kalmak yaşanan olumsuzluklara iyi gelebiliyor. Fakat gün içinde ve gece sürekli maruz kalmak ise insanları olumsuz yönden etkileyebiliyor.
Çocuklarda oluşturduğu etki:
Uzun süre telefon veya bilgisayarlar üzerinde vakit geçiren çocuklar bu konuda belki de en riskli grupta. Çocuklar gelişme çağında oldukları için bazı ışık türlerini iyi algılayamazlar. Mavi ışıkta onlardan biridir. Odaklanma problemi ve miyop gibi farklı sorunlar oluşabilir. Çocukların uyku bozukluğu, melatonin salgılama da azalma gibi problemler yaşamalarına da neden olmaktadır.