Çocuklarda Uyku Sorunları
Çocuklarda uyku sorunları nelerdir? Çocuklarda görülen uyku sorunlarının nedenleri nelerdir? Çocuklarda görülen uykusuzluk türleri…
Pediatrik Uykusuzluk Nedir?
Çocuklarda uyku sorunları, uykuya dalmak ve uykuyu sürdürmekte güçlük çekmek ve sabah çok erken uyanmak şeklinde ortaya çıkar. Uyku, çocukların gelişimi için çok önemlidir ve uykusuzluk sağlık problemlerine veya davranışsal sorunlara yol açabilir.
Çocuklarda uyku sorunları, dönemsel olabilir ve birkaç gün veya hafta sürebilir. İlaç tedavisi, stresli bir olaydan veya hastalıktan kaynaklanan kaygı, çocuklarda uykusuzluk sorununa neden olabilir. Bununla birlikte, çocuğu tüm yaşamı boyunca etkileyecek uzun vadeli bir duruma dönüşe de bilir.
Uykusuzluk, kronik, döngüsel veya geçici olabilir.
Kronik uykusuzluk, belirli bir süre devam eder, bir ay veya daha uzun süre haftada en az üç kez ortaya çıkar. Döngüsel uykusuzluk, yaşam boyunca zaman zaman ortaya çıkan gece uyanma ve uykuyu sürdürmede zorlanma şeklinde ortaya çıkar. Geçici uykusuzluk ise genellikle 3 haftadan az sürer.
Yetişkinlerde daha yaygın olmakla birlikte, çocuklarda ve ergenlerde kronik uykusuzluk görülebilir. Ergenlerin ortalama %10’unda kronik uykusuzluk saptanmıştır.
Pediatrik Uykusuzluğun Türleri Nelerdir?
İki uykusuzluk türü vardır;
Birincil uykusuzluk
Uykusuzluk başka bir durumla ilgili değildir. Bu bazen psikofizyolojik uykusuzluk olarak da adlandırılır. Genellikle sağlıklı olmayan uyku alışkanlıkları, farklı zamanlarda yatma ve uyanma, uykuya dalmakla ilgili olumsuz düşünceler veya endişeler şeklinde görülür.
İkincil uykusuzluk
Uykusuzluk daha büyük bir sorunun belirtisidir ve tıbbi bir durumdan kaynaklanır. Bazen de davranışsal sağlık sorunlarıyla ilgilidir.
Çocuklarda Uykusuzluk Kalıpları
Çocuklarda uyku sorunları üç temel kalıp şeklinde yaşanır.
Başlangıçta
Çocuklar uykuya dalmakta zorlanırlar. Genellikle 30 dakikadan önce uykuya dalamazlar.
Ortada
Çocuklar gece uyku ortasında uyanır ve uzun süre uyumakta zorluk çeker.
Erken uyanma
Çocuklar sabah çok erken saatlerde uyanırlar.
Pediatrik Uykusuzluğun Belirti ve Semptomları Nelerdir?
Depresyon veya konsantrasyon sorunları gibi davranışsal sağlık sorunları ( DEHB’ye benzeyebilir )
Uyandıktan sonra tekrar uykuya dalmada zorluk
Gün boyunca aşırı uyuşukluk ve yorgunluk
Uyumaya direnmek veya gece olmasını istememek
Gece boyunca uyanmak
Erken uyanmak (gün doğmadan)
Pediatrik Uykusuzluğun Nedenleri Nelerdir?
Uykusuzluğa aşağıdakiler başta olmak üzere çeşitli faktörler neden olabilir;
Bipolar bozukluk veya depresyon gibi davranışsal sağlık sorunları
Kafein veya diğer uyarıcılar
Çevresel faktörler (aşırı sıcaklıklar, yüksek ışık seviyesi ve yüksek sesler)
Alerjiler, astım, egzama, fibromiyalji veya tiroid hastalığı gibi tıbbi durumlar
Kortikosteroidler gibi ilaçlar ve dikkat eksikliği bozukluğu (DEHB), depresyon ve kasılmalar için kullanılan uyarıcı ilaçlar
Asperger sendromu veya otizm ve zihinsel engeller gibi nörogelişim bozuklukları
Obstrüktif uyku apnesi ve huzursuz bacak sendromu gibi uyku bozuklukları
Stres kaynaklı faktörler
Özetle;
Çocuklarda uyku sorunlarına birçok faktör etki edebilir. Gelişim dönemine göre uykusuzluğa neden olan faktörler değişebilir. Çocuklarda görülen uyku sorunlarıyla ilgili gerektiğinde bir uzmandan destek almak gerekir.
